Alle Surinaamse archieven die vanaf 1916 naar Nederland zijn verscheept voor bewaring, zijn weer thuis. Het was altijd de bedoeling dat die werden teruggegeven. Op dinsdag 28 maart was het zo ver. Met twee containers zijn de laatste 515 meters van de 800 meters archieven die Suriname toebehoren, de haven in gebracht.
Om de samenleving over dit bijzonder feit te informeren, heeft het Nationaal Archief Suriname (NAS), een onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken, een persconferentie belegd. Volgens NAS-directeur, tevens nationale archivaris, Rita Tjien Fooh, is dit een historisch moment voor Suriname. Tjien Fooh heeft de samenleving opgeroepen om daadwerkelijk gebruik te maken van de historische informatie. Die is ook online te vinden. “Als wij continu zeggen dat het tijd is om de geschiedenis vanuit eigen perspectief te schrijven, dan is het nu de tijd”, benadrukte de nationale archivaris. De digitalisering van de archieven is belangrijk om verschillende redenen. In eerste instantie kunnen de originelen langer bewaard blijven en in de tweede plaats kunnen de bronnen wereldwijd vanuit de computer worden geraadpleegd. Reis-en verblijfkosten naar de locatie van bewaring blijven de onderzoeker gespaard.
Voorzitter van de Nationale Archiefraad, Maurits Hassankhan, was evenals ambassadeur Ernst Noorman van Nederland en Frans van Dijk, projectleider Terruggave archieven Suriname, aanwezig op de persconferentie.
Hassankhan is ook coördinator van de studierichting geschiedenis op de Faculteit Humanoria van de Anton de Kom Universiteit. Ook hij benadrukte het voordeel van de gedigitaliseerde archieven voor onderzoekers, die voortaan niet meer naar Nederland hoeven te reizen om onderzoek te doen over het Surinaams verleden. Echter zijn er over de hele wereld nog enkele archieven die voor Suriname relevant zijn, maar die nog niet toegankelijk zijn en is reizen daarvoor onvermijdelijk. Het is de bedoeling om met andere landen te onderhandelen zodat die ook toegangkelijker worden gemaakt. Zo heeft Suriname een gedeeld verleden met India, Nederland, Indonesïe en Afrika.
Archivaris en projectleider Frans van Dijk heeft meegewerkt aan één van de uitgangspunten van een ethische code voor archivarissen. Dat houdt in dat archieven worden bewaard in het land waar ze zijn gevormd. Het Project Teruggave Archieven Suriname heeft zeven jaar geduurd. Ambassadeur Noorman laat weten dat Guyana momenteel ook archieven laat digitaliseren door Nederland. Die worden daarna ook teruggegeven en online beschikbaar gesteld.
